კლაივ ლუისი – „რისთვის არის საჭირო თეოლოგია?“

ხშირად მაფრთხილებდნენ, რომ არ მელაპარაკა თქვენთან იმ თემაზე, რომელზეც ამ წიგნში ვაპირებ საუბარს.

მეუბნებოდნენ, რომ „ჩვეულებრივ მკითხველს თეოლოგია არ სჭირდება, მიეცით მას უბრალო, პრაქტიკული რელიგია.“ მე უარვყავი ეს რჩევები. არ მიმაჩნია, რომ ჩვეულებრივი მკითხველი ამდენად სულელია.

სიტყვა „თეოლოგია“ ნიშნავს „მეცნიერებას ღმერთზე“; ვფიქრობ, რომ ყველა ადამიანს, ვისაც სამყაროს შემოქმედზე ცოტა მაინც უფიქრია, ენდომება, შეძლებისდაგვარად, ნათელი და ზუსტი წარმოდგენა მიიღოს მასზე. თქვენ ზრდასრული ადამიანები ხართ, მაშ, რატომ უნდა მოგექცეთ ბავშვებივით?

ნაწილობრივ მესმის, თუ რატომ უნდოდა ზოგიერთს, რომ თეოლოგიისათვის გვედი ამევლო. მახსოვს ერთ-ერთი ჩემი საუბრის დროს ხანში შესული ოფიცერი, რომელსაც ჩანდა, რომ ბევრი რამ ენახა ცხოვრებაში, ადგა და თქვა: „მე ეს ლაქლაქი არ მჭირდება, მაგრამ მოგახსენებთ, რომ მეც რელიგიური ადამიანი ვარ. ვიცი, რომ ღმერთი არსებობს. ერთხელ, ღამით, უდაბნოში, მე ვიგრძენი მისი სიახლოვე. ეს უდიდესი საიდუმლოა. სწორედ ამიტომაც, არ მწამს თქვენი ფორმულებისა და დოგმების. ყველას, ვისაც რეალურად განუცდია ღმერთთან შეხება, ისინი საცოდავად, მშრალად და ყალბად მოეჩვენება.“

გარკვეული თვალსაზრისით ვეთანხმები ამ ადამიანს. სავსებით შესაძლებელია, რომ მან მართლაც იგრძნო ღმერთის სიახლოვე იმ უდაბნოში და როცა პირადი გამოცდილებიდან ქრისტიანული მოძღვრებისკენ შემობრუნდა, როგორც ჩანს, იგრძნო, რომ რაღაც რეალურიდან და ხელშესახებიდან განყენებულზე და არცთუ ისე მნიშვნელოვანზე გადავიდა. ალბათ, მსგავსი განცდა დაეუფლებოდა ადამიანს, რომელიც ოდესღაც ატლანტის ოკეანის ნაპირზე იდგა, ახლა კი მას რუკაზე დაჰყურებს. განა შეიძლება ოკეანის ტალღების გაფერადებულ ქაღალდთან შედარება? მაგრამ საქმე ის გახლავთ, რომ რუკა მართლაც გაფერადებული ქაღალდის ნაგლეჯია, მაგრამ თქვენ ორი რამ უნდა გააცნობიეროთ. პირველი, ის შედგენილია ასეულობით მკვლევრის აღმოჩენების საფუძველზე, რომლებიც ნამდვილ ოკეანეში დაცურავდნენ, ანუ ისეთივე მდიდარი და რეალური გამოცდილება ჰქონდათ, როგორც იმ ადამიანს, ოკეანის ნაპირზე რომ იდგა. თუ მხედველობაში არ მივიღებთ ერთ გამონაკლისს. ის ადამიანი ოკეანეს მხოლოდ ერთი, მისთვის მისაწვდომი რაკურსით უცქერდა. რუკაზე კი ყველა მკვლევრის გამოცდილებაა თავმოყრილი. მეორეც, თუ სადმე გამგზავრებას აპირებთ, რუკა თქვენთვის აუცილებელია. სანამ ნაპირზე დასეირნობთ, თქვენ წინ გადაშლილი ხედის ჭვრეტა უფრო სასიამოვნოა, ვიდრე რუკის თვალიერება, მაგრამ ამერიკაში გამგზავრება თუ გსურთ, ის შეუდარებლად მეტ სარგებლობას მოგიტანთ, ვიდრე თქვენი გასეირნებანი.

თეოლოგიაც რუკას წააგავს. უბრალოდ ფიქრი ქრისტიანულ მოძღვრებაზე, გნებავთ მისი შესწავლა, თუ თქვენ აქ აპირებთ შეჩერებას, არ არის ისეთი მნიშვნელოვანი და საინტერესო, როგორც ის, რაც ოფიცერმა უდაბნოში ყოფნისას განიცადა. მოძღვრება ღმერთი არ არის, ის რუკას უფრო წააგავს. ის ასეულობით ადამიანის განცდილის საფუძველზეა შედგენილი, რომლებმაც რეალურად იგრძნეს ღმერთთან შეხება. მათთან შედარებით, ნებისმიერი განცდა, რომელიც მე ან თქვენ გადავიტანეთ, ძალზე პრიმიტიული და ბუნდოვანია და კიდევ, თუ წინსვლა განგიზრახავთ, რუკა აუცილებლად გჭირდებათ. ის, რამაც ასე განაცვიფრა ოფიცერი უდაბნოში, მთელი რეალობის მიუხედავად, თავად მისთვის უსარგებლოა.

ამ განცდას არსად არ მივყავართ, ის მხოლოდ ემოციურ შეძრწუნებაზე დაიყვანება და არანაირ თანაშემოქმედებას არ მოითხოვს. ეს იგივეა, ნაპირზე მდგომი ოკეანის ტალღებს უჭვრეტდეთ. თქვენ ვერ მოხვდებით ნიუფაუნდლენდში, თუ თქვენი კონტაქტი ატლანტის ოკეანესთან ამით ამოიწურა. თქვენ ვერ მოიპოვებთ საუკუნო ცხოვრებას მხოლოდ იმის გამო, რომ ყვავილებსა და მუსიკაში ღმერთის სიახლოვეს გრძნობთ. თუმცა ვერსად ვერ მოხვდებით იმ შემთხვევაშიც, თუ რუკას შეისწავლით, მაგრამ გაშლილ ზღვაში გასვლის შეგეშინდებათ. რუკის გარეშე გამგზავრების შემთხვევაშიც კი თავს უსაფრთხოდ ვერ იგრძნობთ.

ავტორი: კლაივ ლუისი